Opracowały: Alicja Michalkiewicz, Beata Przyborowska (nauczyciele z Zespołu Szkół Specjalnych w Mrągowie)

 

 

 

 

Program edukacji obywatelskiej 
dla uczniów szkoły podstawowej, gimnazjum i szkoły zawodowej
z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim

 

 

 

SPIS TREŚCI 

        Wstęp

    1.   Ogólne założenia programu

2.   Cele  edukacyjne

3.   Procedury osiągania celów

4.   Treści programu – harmonogram

5.   Zgodność treści programu z podstawą programową

6.   Przewidywane osiągnięcia uczniów

7.   Ewaluacja programu

Załączniki

 

„Kształcenie i wychowanie służy rozwijaniu u młodzieży poczucia

odpowiedzialności, miłości ojczyzny oraz poszanowania dla polskiego dziedzictwa

kulturowego, przy jednoczesnym otwarciu się na wartości kultur Europy i świata.”

 

(Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty)

 

WSTĘP

 

         Nadrzędnym celem działań edukacyjnych szkoły jest wszechstronny rozwój ucznia. Edukacja szkolna polega na harmonijnej realizacji przez nauczycieli zadań w zakresie nauczania, kształcenia umiejętności i wychowania.
Zadania te tworzą wzajemnie uzupełniające się i równoważne wymiary pracy każdego nauczyciela. W szkole uczniowie kształcą swoje umiejętności wykorzystywania zdobywanej wiedzy, aby w ten sposób lepiej
przygotować się do pracy w warunkach współczesnego świata[1].
       Wychowanie obywatelskie jest częścią  wychowania umysłowego
i moralnego sytuującym człowieka w społeczeństwie i wyposażającym go
w umiejętności  potrzebne do pożytecznego uczestnictwa w życiu społecznym
i politycznym. Powinno kształtować człowieka świadomego swojego członkostwa w danej społeczności z chęcią aktywnego uczestnictwa w jej życiu dla ogólnego dobra.

      Program edukacji obywatelskiej i patriotycznej jest naszą odpowiedzią  na uchwałę Senatu RP z dnia 7 listopada 2008 roku ogłaszającą rok 2009 Rokiem Polskiej Demokracji.

  

 

1. OGÓLNE ZAŁOŻENIA PROGRAMU

 

 

                 Program edukacji obywatelskiej „Rok 2009 – Rokiem Polskiej Demokracji”  przeznaczony jest do realizacji na zajęciach lekcyjnych 
i pozalekcyjnych, skierowany jest do uczniów Zespołu Szkół Specjalnych
w Mragowie przy ul. Królewieckiej 42.

Termin realizacji: luty 2009 – grudzień 2009

 

Autorami programu i jego głównymi realizatorami są nauczycielki:

Alicja Michalkiewicz – nauczyciel historii i wos

Beata Przyborowska – nauczyciel - bibliotekarz

 

  Adresatami programu  „ Rok 2009 – Rokiem Polskiej Demokracji” są przede wszystkim uczniowie:

o   klas IV-VI Szkoły Podstawowej,

o    klas I-III Gimnazjum

o    klas I-III Zasadniczej Szkoły Zawodowej

W programie przewidziane są także działania skierowane do uczniów młodszych  – klas I-III Szkoły Podstawowej oraz do uczniów Zespołów Edukacyjno-Terapeutucznych z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym i znacznym.

     Realizacja założonych w programie celów wymaga świadomej aktywności i pełnego uczestnictwa uczniów oraz wzbudzenia ich zainteresowania proponowana tematyką. Proponowane działania mają różnorodny charakter.

        Aby maksymalizować efektywność oddziaływań wychowawczych, program realizowany będzie metodami wielostronnego kształcenia i stymulacji aktywności komunikacyjnej uczniów.

 Przewidziane są  zadania realizowane metodą projektu, zajęcia grupowe, twórczość literacka i artystyczna , konkursy, wystawy , spotkania  i dyskusje z osobami z innych środowisk.                  
     Ta wielorakość form pracy ma rozbudzić zainteresowania uczniów, skłonić ich do kreatywnego i pełnego zaangażowania uczestnictwa w zajęciach.

Proponowane  formy i metody pracy są dostosowane do rozwoju psychicznego i intelektualnego uczniów a tematy  odpowiadają treściom programowym na poszczególnych etapach kształcenia.

 

 

2.CELE EDUKACYJNE

 

Cele:

o   pogłębianie  poczucia przynależności do wspólnoty obywateli państwa polskiego i szacunku do własnego państwa

o   zrozumienie zasad demokracji oraz szanowanie wartości demokratycznych

o   przygotowanie do świadomego i odpowiedzialnego uczestnictwa 
w życiu społecznym i publicznym, w tym także w życiu społeczności lokalnej

o   budowanie poczucia własnej wartości i działania na rzecz wspólnego  dobra,

 

 

 

Program kładzie nacisk na rozwijanie następujących umiejętności i postaw ucznia :

-         rozpoznawanie własnych praw i obowiązków w konkretnej sytuacji,

-         prezentowanie własnych poglądów w dyskusji,

-         tolerancja wobec odmiennych poglądów i postaw,

-         godne zachowanie się w czasie obchodów świąt i uroczystości szkolnych i państwowych,

-         załatwianie prostych spraw urzędowych,

  

 

3. PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW

 

-         Przygotowywanie okolicznościowych apelów i akademii.

-         Udział w uroczystościach państwowych zgodnie z kalendarzem imprez w mieście ( w miarę możliwości organizacyjnych)

-         Spotkania z przedstawicielami samorządu terytorialnego

-         Zapoznanie z organizacjami i instytucjami Unii Europejskiej

-         Zapoznanie z zasadami demokracji.

-         Zapoznanie z zadaniami Samorządu Uczniowskiego i Terytorialnego.

-         Poznawanie zasad ustrojowych Rzeczypospolitej Polskiej.

-         Poznawanie praw człowieka i praw dziecka oraz systemu ich obrony.

 

4.  TREŚCI PROGRAMU -  HARMONOGRAM 

 

L.p	Treści programu	Forma realizacji treści programu	Odbiorcy Programu	Odpowiedzialni za realizację treści programu	Przewidywany czas realizacji
1	Demokracja  - co to takiego?	Cykl  lekcji historii i  wos  poświęconych demokracji, - historia demokracji - zasady demokracji	Uczniowie:  Szkoły Podst, Gimnazjum , ZSZ	A. Michalkiewicz	luty 2009 – listopad 2009
2	- Zasłużeni dla demokracji - Demokracja blisko nas	Zorganizowanie wystaw tematycznych poprzedzonych zajęciami bibliotecznymi ( praca z albumem, encyklopedią, Internetem)	Uczniowie:  Szkoły Podst, Gimnazjum , ZSZ	B.Przyborowska	Czerwiec 2009 grudzień 2009
3	Prawa Człowieka	Spotkanie z młodzieżą z Klubu Europolityk działającego na terenie Zespołu Szkół Nr 2 im. Wł.Jagiełly w Mrągowie, pod kierunkiem  M.Lewkowicz – dyskusja na temat Praw Człowieka	Uczniowie:  klas I – III gimnazjum	A. Michalkiewicz  B .Przyborowska	marzec 2009
4	Kto rządzi w moim regionie?	Spotkanie z przedstawicielem władzy samorządowej – pogadanka na temat zadań realizowanych przez samorząd lokalny ( Miasto, Gmina, Powiat)	Uczniowie:  klas I – III gimnazjum	A. Michalkiewicz B. Przyborowska	Kwiecień 2009
5	Europa nasz wspólny dom	Zorganizowanie Dnia Europejskiego – prezentacje  artystyczne  poszczególnych klas Nawiązujące do tradycji, kultury, zwyczajów wybranych państw europejskich	Uczniowie: ZET, Szkoły Podstawowej, Gimnazjum , ZSZ	A. Michalkiewicz B.            B. Przyborowska	Maj 2009
6	Konstytucja RP	Akademia z okazji rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 maja	Przedstawiciele Klas I-III Gimnazjum i ZSZ	A. Michalkiewicz B. Przyborowska	Maj 2009
7	Parlament RP	Wycieczka do siedziby Parlamentu  w Warszawie– zwiedzanie budynku Sejmu i Senatu	Przedstawiciele Klas I-III Gimnazjum	A. Michalkiewicz B. Przyborowska	Czerwiec 2009
8	Rządzimy się sami czyli co potrafi Samorząd Uczniowski.	Dzień samorządności w szkole – zajęcia zorganizowane i prowadzone przez przedstawicieli Samorządu Uczniowskiego pod kierunkiem opiekuna p J. Margol	Uczniowie:  Szkoły Podst, Gimnazjum , ZSZ	A. Michalkiewicz  B. Przyborowska  J. Margol - opiekun Samorządu Uczniowskiego	Wrzesień  2009
9	Urzędy i instytucje w moim mieście i regionie.	Konkurs plastyczny  -rozstrzygnięcie konkursu podczas obchodów Dnia Nauczyciela – w komisji konkursowej weźmie udział przedstawiciel władzy samorządowej	Uczniowie:  ZET, Szkoły Podst,	B. Przyborowska	Październik 2009
10	Urzędy i instytucje w moim mieście i regionie.	Konkurs wiedzy  o samorządzie terytorialnym -rozstrzygnięcie konkursu w formie Quizu tematycznego podczas obchodów Dnia Nauczyciela – w komisji konkursowej  weźmie  udział przedstawiciel władzy samorządowej	Uczniowie:  Szkoły Podst, Gimnazjum , ZSZ	A. Michalkiewicz	Październik 2009
11	Święto Niepodległości	Uroczysta Akademia z okazji rocznicy odzyskania niepodległości przez Polskę.	Przedstawiciele Klas I-III Gimnazjum i ZSZ	A. Michalkiewicz B. Przyborowska	Listopad 2009
12	Demokracja na codzień	Podsumowanie wiedzy o demokracji - wykonanie folderu podsumowujące cykl działań związanych z obchodami Roku Polskiej Demokracji	Uczniowie: ZET, Szkoły Podstawowej, Gimnazjum , ZSZ	A. Michalkiewicz B. Przyborowska	Grudzień 2009

 

 

5. ZGODNOŚĆ TREŚCI PROGRAMU
Z PODSTAWĄ PROGRAMOWĄ

 

 

L.p.	Treści programu	Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej	Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla gimnazjum	Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla zasadniczej szkoły zawodowej
1	Demokracja  - co to takiego?	Prawa i obowiązki obywatelskie.	Obywatel a władza publiczna w systemach totalitarnych, autorytarnych i demokratycznych.	Obywatel a władza w państwie (…) demokratycznym.
2	- Zasłużeni dla demokracji - Demokracja blisko nas	Sylwetki wielkich Polaków (artystów, uczonych, polityków, żołnierzy).	- Ustrój , zadania instytucje  struktura władzy samorządów terytorialnych	Obywatel a władza w państwie (…) demokratycznym.
3	Prawa Człowieka	Prawa i obowiązki obywatelskie.	Niezbywalny charakter praw człowieka , ich katalog i system ochrony.	Obywatel a władza w państwie (…) demokratycznym.
4	Kto rządzi w moim regionie?	Samorząd terytorialny.	- Ustrój , zadania instytucje  struktura władzy samorządów terytorialnych	Obywatel a władza w państwie (…) demokratycznym.
5	Europa nasz wspólny dom	Polska w Europie - kierunki współpracy, procesy integracji z Unią Europejską.	Instytucje Unii Europejskiej	Państwo polskie na tle Europy i jego przemiany
6	Konstytucja RP	Prawa i obowiązki obywatelskie.	Konstytucja RP ( ustrój polityczny i instytucje RP, prawa i obowiązki obywateli)	Obywatel a władza w państwie (…) demokratycznym.
7	Parlament RP	…………………….	Samorząd terytorialny a władza centralna	Obywatel a władza w państwie (…) demokratycznym.
8	Rządzimy się sami czyli co potrafi Samorząd Uczniowski.	Szkolny samorząd uczniowski.	Życie szkoły – samorządność , procedury demokratyczne	Obywatel a władza w państwie (…) demokratycznym.
9	Urzędy i instytucje w moim mieście i regionie.	Samorząd terytorialny.	…………………	…………………….
10	Urzędy i instytucje w moim mieście i regionie.	…………………..	- Ustrój , zadania instytucje , struktura władzy samorządów terytorialnych - Przykłady procedur obowiązujących z załatwianiu spraw w urzędzie gminnym.	Obywatel a władza w państwie (…) demokratycznym.
11	Święto Niepodległości	…………………	Symbole i święta narodowe	Obywatel a władza w państwie (…) demokratycznym.
12	Demokracja na codzień	Prawa i obowiązki obywatelskie.	Obywatel a władza publiczna w systemach totalitarnych, autorytarnych i demokratycznych.	Obywatel a władza w państwie (…) demokratycznym.

 

6. PRZEWIDYWANE OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW

Uczeń:

·        Świadomie i aktywnie uczestniczy w życiu społeczności lokalnej

ü   Na miarę swoich możliwości, uczestniczy w uroczystościach organizowanych na terenie miasta

·        Ma poczucie więzi szkolnej, regionalnej, narodowej; dostrzega współistniejące między nimi wartości kulturowej.

ü   Rozumie na czym polega patriotyzm w ujęciu ogólnym oraz patriotyzm lokalny.

ü   Zna i rozumie pojęcia: ojczyzna i mała ojczyzna

·        Zna  zasady  demokracji  

·        Zna zasady funkcjonowania władz terytorialnych i państwowych.

ü   Rozumie na czym polega władza ustawodawcza . wykonawcza i sądownicza.

ü   Zna i wymienia organy samorządu powiatowego
i gminnego.

·        Zna najważniejsze prawa człowieka

·        Wymienia najważniejsze dokumenty dotyczące praw człowieka.

·        Uczestniczy w życiu samorządowym szkoły.

ü    Bierze aktywny udział w uroczystościach, konkursach, akcjach ogólnoszkolnych

·        Zna miejsce oraz rolę Polski i Polaków w zintegrowanej Europie.

·        Wykazuje postawy patriotyczne – szanuje tradycję , kulturę , symbole narodowe.

·        Jest koleżeński, zna wartość przyjaźni i miłości.

ü   Przestrzega zasad kulturalnego zachowania się

ü   Okazuje szacunek osobom starszym

ü   Na miarę swoich możliwości pomaga słabszym
i potrzebującym

 

 

7. EWALUACJA PROGRAMU

 

 

 

Podczas realizacji programu  przewiduje się systematyczną i planową ewaluację. W trakcie realizowania poszczególnych działań  uczniowie będą mieli możliwość zaprezentowania własnych  wiadomości i umiejętności, rozumienia faktów, zjawisk i przyczyn.
     Zakłada się monitorowanie  działań i osiągnięć uczniów poprzez bieżącą ocenę realizacji zadań, takich jak:

*     wykonywanie gazetek, albumów, makiet, folderów,

*     redagowanie tekstów, w których zostaną wykorzystane zdobyte wiadomości,

*     prezentowanie wyników pracy grupowej,

*     samodzielne opracowanie danego tematu, wymagające korzystania
z różnych źródeł informacji,

*     udział w dyskusjach, umiejętność formułowania pytań i wniosków

Nadrzędnym jednak celem, którego osiągnięcie trudno będzie zmierzyć bezpośrednio po realizacji programu  będzie  ukształtowanie młodego człowieka, świadomego swych możliwości i powinności  obywatelskich wobec środowiska lokalnego, kraju, ale także otwartego na współdziałanie z innymi kulturami.

 

 

ZAŁĄCZNIKI

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Powrót

informacje wprowadziła J. Papiernik - administrator strony